«سیروس کهوری نژاد» بازیگر پیشکسوت سینما، تلویزیون و تئاتر در گفت و گو با خبرنگار سینماپرس با اشاره به شرایط و وضعیت هنرهای نمایشی در کشور اظهار داشت: نمی‌توان تئاتر را هنری وارداتی دانست، چراکه ما از دیرباز هنر نمایش را در اشکال گوناگون داشته‌ایم. در واقع، واژه «تئاتر» بیشتر به یک مکان اشاره دارد، اما آنچه در دل این هنر نهفته است، از گذشته‌های دور در فرهنگ ما جریان داشته است. اگر به تاریخ نگاه کنیم، نمونه‌هایی مانند شاهنامه‌خوانی، نقالی و سایر هنرهای نمایشی سنتی را می‌بینیم که نشان‌دهنده پیشینه غنی این هنر هستند.

وی افزود: هنر نمایش، برخلاف تصور برخی، یک پدیده مدرن نیست، بلکه در طول زمان تکامل یافته است. زمانی که این هنر به شکل یک نمایش ساختارمند درمی‌آید، عناصر درام در آن شکل می‌گیرند و به‌تدریج ایدئولوژی در آن نقش پیدا می‌کند. این مسئله طبیعی است، زیرا هر اثری که حامل ایدئولوژی باشد، به رسانه‌ای برای بیان عقاید و نظرات تبدیل می‌شود. در این مسیر، تمامی عوامل نمایش – از بازیگر گرفته تا کارگردان، طراح صحنه و حتی دستیاران – در کنار هم برای تکامل و تحقق این اثر تلاش می‌کنند.

این بازیگر کهنه‌کار تئاتر، سینما و تلویزیون تاکید کرد: این درگیری و مشارکت، نیازمند دانش، تجربه، مطالعه و شناخت عمیق از نمایش و جامعه است. هر عضو گروه، صرف‌نظر از نقشش، باید ذهنی آماده و مسلح به دانش داشته باشد تا بتواند به بهترین شکل در فرایند خلق نمایش مشارکت کند. نمایش، تنها یک سرگرمی ساده نیست؛ بلکه نیاز به تخصص، سرمایه و برنامه‌ریزی دارد.

کهوری نژاد با بیان این مطلب که تولید یک نمایش حرفه‌ای هزینه‌های خود را دارد، تصریح نمود: از دستمزد متخصصان گرفته تا طراحی لباس، دکور، نورپردازی و سایر نیازهای فنی، همه این‌ها مستلزم بودجه‌ای مشخص هستند. اگر در نظر بگیریم که تعداد زیادی از گروه‌های نمایشی در طول سال اجرا دارند، به‌خوبی متوجه می‌شویم که این هنر نه‌تنها یک پدیده فرهنگی، بلکه یک صنعت است که افراد زیادی را درگیر خود می‌کند. بنابراین، برای رشد و پویایی آن، باید هم به جنبه‌های هنری و هم به مسائل مالی و حمایتی آن توجه داشت.

بازیگر سریال‌ ولایت عشق در ادامه خطر نمایش های ضد فرهنگی را یادآور شد و در این خصوص بیان داشت: اگر میانگین بگیریم، در طول سال حداقل با ۵۰۰ تا ۶۰۰ نمایش طرف هستیم. این یک اتفاق جدی در کشور است و نقش مهمی در فرهنگ‌سازی دارد. حال اگر از این ۵۰۰ نمایش، ۱۰۰ مورد از آن‌ها فرهنگی باشند و ۴۰۰ نمایش دیگر به شکل غیرفرهنگی اجرا شوند، مشخص می‌شود که چه اتفاق بزرگی در حال رخ دادن است و چقدر ضدفرهنگ در جامعه رواج پیدا می‌کند. در چنین شرایطی، دیگر نباید گلایه کرد که چرا وضعیت فرهنگی این‌گونه شده است.

بازیگر مجموعه تلویزیونی یوسف پیامبر با بیان این مطلب که اگر مدیریت صحیحی وجود نداشته باشد و این موضوع جدی گرفته نشود، دچار همان معضل یک به چهار می‌شویم. تصریح نمود: چهار بخشی که به‌طور غیراصولی فعالیت می‌کنند، درگیر پیرامون خودشان خواهند شد، چون ذهنشان مسلح نیست و تخصص کافی ندارند. در این شرایط، حتی اگر دو بازیگر چهره هم در نمایش حضور داشته باشند، بقیه گروه دچار سردرگمی می‌شوند.

این بازیگر پیشکسوت تئاتر با انتقاد نسبت به برخی تهیه کنندگان و کارگردانان تئاتر اظهار داشت: گاهی افراد شناخته‌شده‌ای که نامی برای خود دارند، به‌عنوان کارگردان یا نویسنده وارد می‌شوند و اثری را با استفاده از اتود پیش می‌برند. اما این در حالی است که اتود زدن یک شیوه در نمایشنامه‌نویسی است، نه اینکه مستقیماً روی صحنه اجرا شود. چنین رویکردی نشان می‌دهد که افراد غیرمتخصص وارد این حوزه شده‌اند و تنها به فکر تأمین هزینه‌های مالی و اجرای ایدئولوژی موردنظرشان هستند، درحالی‌که توانایی مدیریت چندین بخش نمایش را ندارند.

کهوری نژاد افزود: این افراد نه‌تنها از دراماتورژها و متخصصان این حوزه کمک نمی‌گیرند، بلکه سراغ کسانی می‌روند که حاضرند با دستمزد پایین کار کنند. در نتیجه، گروه‌هایی شکل می‌گیرند که هدفشان فقط بازگشت سرمایه و کسب درآمد است.

وی با اشاره به ورود بی‌ضابطه چهره ها و سلبریتی ها به صحنه تئاتر کشور، بیان کرد: از طرف دیگر، متأسفانه چهره‌هایی که امروزه وارد تئاتر می‌شوند، هیچ دانش و تخصصی ندارند و نباید به خودشان اجازه ورود به تئاتر را بدهند. تئاتر، هنری است که با ایدئولوژی، ذهن اجتماع و فرهنگ یک جامعه درگیر است، بنابراین نباید افرادی که فاقد درک و شناخت لازم هستند، تنها به دلیل شهرتشان وارد این عرصه شوند.

کهوری نژاد همچنین با بیان این مطلب که وقتی مدیریت درستی وجود نداشته باشد و ارزیابی مناسبی انجام نشود، هیچ کنترلی بر این جریان نخواهد بود. تصریح نمود: اگر سازوکاری برای ارزیابی افراد وجود داشته باشد، مشخص می‌شود که برخی از آن‌ها اساساً مناسب تئاتر نیستند. ممکن است تماشاگر برای دیدن آن‌ها به سالن بیاید، اما وقتی با اثری سطحی و بی‌کیفیت مواجه شود، متوجه خواهد شد که آن‌ها هیچ شناختی از هنر نمایش ندارند و صرفاً برای جلب توجه روی صحنه آمده‌اند.

بازیگر نمایش عروسی چاه همچنین تجربه بازیگری را به موازات پختگی ایدئولوژی ندانست و بیان کرد: گاهی اوقات فردی با پول وارد عرصه می‌شود و به یک هنرپیشه مطرح تبدیل می‌شود. پیشکسوت‌ها می‌گویند که بعد از پنج، شش کار، بالاخره یاد می‌گیرند و به نوعی از پس اجرا برمی‌آیند. اما مسئله اینجاست که از پس ایدئولوژی برنمی‌آیند، چون برای این کار باید تاریخ و هنر را مطالعه کرده باشند و حداقل چند تجربه عمیق درک و تحلیل داشته باشند.

«سیروس کهوری نژاد» در پایان این گفت و گو با بیان این مطلب که متأسفانه این وضعیت به یک معضل اجتماعی تبدیل شده است، خاطرنشان ساخت: بسیاری از هنرپیشه‌های توانمند به حاشیه رانده می‌شوند و سیستم مدیریت نه تنها به آن‌ها اهمیتی نمی‌دهد، بلکه گویی عامدانه می‌خواهد آن‌ها را کنار بزند. نتیجه این می‌شود که فضای هنر روزبه‌روز آشفته‌تر می‌شود و در این آب گل‌آلود، هیچ‌کس صافی‌ای در دست ندارد تا اوضاع را سر و سامان دهد.